BAZA WIEDZY - Kod paskowy rezystorów

   Przy pomocy poniższego kalkulatora można obliczyć wartość rezystancji, rezystora oznaczonego kolorowym kodem paskowym. Aby obliczyć wyniki, wybierz liczbę pasków, oraz ustaw kolory poszczególnych pasków.

liczba pasków

System kolorowych pasków

   Aby prawidłowo odczytać wartość rezystora, w pierwszej kolejności należy ustalić, z której strony znajduje się pierwszy pasek. Rozróżnienie między pierwszym a ostatnim paskiem jest możliwe dzięki temu, że pomiędzy paskami mnożnika i tolerancji jest większa robiona przerwa.
   Dwa pierwsze paski służą do określenia dwu pierwszych cyfr znaczących rezystancji. W przypadku rezystorów o wyższej precyzji stosuje się system pięciopaskowy, wtedy trzy pierwsze paski służą do kodowania trzech cyfr znaczących.
   Kolejny pasek to mnożnik, definiujący liczbę końcowych zer lub potęgę 10.
   Następny pasek oznacza tolerancję wartości rezystancji w procentach. Jeśli ten pasek nie występuje jest to równoważne tolerancji ±20%. Rezystory o wąskiej tolerancji mogą mieć dodatkowy szósty pasek określający współczynnik temperaturowy rezystancji, wyrażony w jednostkach ppm/K.

Historia

   Przed ustaleniem jednolitego standardu, każdy producent stosował swój własny, unikalny system kodowania kolorami lub oznaczania swoich komponentów.
   W latach dwudziestych XX wieku stowarzyszenie Radio Manufacturers Association (RMA) opracowało standard kodowania kolorów RMA. Nazwa tego stowarzyszenia zmieniała się wielokrotnie, aby ostatecznie przyjąć nazwę Electronic Industries Alliance (EIA). Stąd najczęściej używane określenie kod kolorów EIA.
   W 1952r. został on znormalizowany w normie IEC 62:1952 przez International Electrotechnical Commission (IEC), a od 1963r. jest publikowany także jako EIA RS-279. Pierwotnie kod kolorowych pasków przeznaczony był do stosowania wyłącznie w przypadku rezystorów stałych, później został rozszerzony, obejmując również kondensatory. Obecną międzynarodową normą definiującą kody oznakowania rezystorów i kondensatorów jest IEC 60062:2016. Oprócz kodu koloru, normy te definiują kod literowy i cyfrowy zwany kodem RKM dla rezystorów i kondensatorów.
    Główną zaletą dla której zaczęto stosować kolorowe paski, była łatwość i niskie koszty drukowania na drobnych elementach. Były jednak wady, takie jak niemożliwość odczytania wartości przez osoby cierpiące na daltonizm. Ponadto, przegrzanie elementu lub nagromadzenie się brudu, może uniemożliwić odróżnienie koloru brązowego od czerwonego lub pomarańczowego. Postęp w technologii drukowania sprawił, że drukowane cyfry są obecnie bardziej praktyczne na małych elementach. Wartości komponentów w obudowach do montażu powierzchniowego są oznaczone drukowanymi kodami alfanumerycznymi zamiast kolorowych pasków.